SWOT คืออะไร ทำอย่างไร พร้อมแนวการทางตั้งคำถามวิเคราะห์

SWOT คืออะไร? ช่วยให้ธุรกิจเติบโตได้อย่างไร (ฉบับเต็ม)

เคยได้ยินประโยคนี้กันไหม? “รู้เขารู้เรา รบร้อยครั้งชนะร้อยครั้ง” ในแง่ของการทำธุรกิจที่มีการแข่งขันกันอย่างดุเดือดอย่างในปัจจุบัน ประโยคนี้เป็นจริงดังที่มีคนได้ว่าไว้เลย เพราะถ้าคุณไม่รู้จักตัวเองดีพอ และไม่ศึกษาคู่แข่งให้มากพอ มีแนวโน้มที่ธุรกิจของคุณจะไปไม่รอดและตามคู่แข่งไม่ทันสูงมาก ดังนั้น ถ้าคุณอยากพลิกสถานการณ์จนสามารถชนะคู่แข่งได้ คุณต้องมาทำความรู้จักกับ SWOT Analysis ด่วน!

SWOT Analysis หรือการวิเคราะห์ SWOT คือคำที่หลาย ๆ คนคงเคยเห็นผ่านตามาบ้างแล้ว แต่อาจจะยังไม่เข้าใจอย่างถ่องแท้ว่า SWOT คืออะไร, SWOT ย่อมาจากคำว่าอะไร, ทำไมถึงช่วยให้ธุรกิจเติบโตได้ และมีความสำคัญต่อธุรกิจมากแค่ไหน บทความนี้จะมาเฉลยให้รู้กัน ถ้าพร้อมแล้วเราไปอ่านกันพร้อม ๆ กับแอดฉริยะเลยว่า SWOT Analysis คืออะไร และมีวิธีการอย่างไรบ้าง

SWOT คืออะไร 

SWOT คือเครื่องมือวิเคราะห์แนวโน้มของธุรกิจ เพื่อให้องค์กรรู้ว่าจุดยืนของตัวเองคืออะไร ต้องใช้จุดแข็งเรื่องใดในการสู้กับคู่แข่ง รู้เท่าทันทุกความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้นได้ในอนาคต และได้พัฒนากลยุทธ์การตลาดให้ธุรกิจเติบโตขึ้นกว่าเดิม โดยการวิเคราะห์ SWOT จะเป็นการนำปัจจัยภายในองค์กรและปัจจัยภายนอกมาวิเคราะห์ร่วมกัน 

SWOT มีอะไรบ้าง

SWOT ย่อมาจาก Strength, Weakness, Opportunities และ Threats หรือปัจจัยทั้ง 4 ที่เป็นกุญแจสำคัญในการทำให้คุณดำเนินธุรกิจได้อย่างราบรื่น พร้อมกับลดความเสี่ยงต่าง ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นได้นั่นเอง ซึ่งรายละเอียดของแต่ละปัจจัยจะมีอะไรกันบ้าง ไปเช็กกันเลย!

Strengths

Strengths คือจุดแข็งของเราที่ดีและเหนือกว่าคู่แข่งรายอื่นในแวดวงธุรกิจเดียวกัน หรือจะเรียกว่า Strengths เป็นข้อได้เปรียบทางธุรกิจก็ได้เช่นกัน ซึ่งจะเป็นปัจจัยภายในองค์กรล้วน ๆ ไม่ว่าคุณจะเป็นสินค้า บริการ พนักงาน หรืออื่น ๆ ก็ตาม เช่น ADCHARIYA เป็นเอเจนซี่รับทำการตลาดออนไลน์ ที่มีจุดแข็งอยู่ที่บริการรับทำ SEO และรับยิงแอดโดยผู้เชี่ยวชาญโดยตรง, สินค้ามีคุณภาพที่สุดในตลาด, แบรนด์แข็งแรง มีคนรู้จักจำนวนมาก, เทคโนโลยีพิเศษที่เป็นเอกสิทธิ์ของเราโดยเฉพาะ, พนักงานให้บริการที่ดีจนลูกค้าประทับใจ หรือราคาของสินค้าคุ้มค่า เมื่อเทียบกับปริมาณและคุณภาพ เป็นต้น

Weaknesses

Weaknesses คือจุดอ่อนของเราหรือสิ่งที่ธุรกิจของเรายังไม่มีเมื่อเทียบกับคู่แข่ง อาทิ เครื่องมือ-อุปกรณ์ที่ใช้ในการทำงานไม่เพียงพอ, ระบบขนส่งยังไม่ครบครัว, จำนวนพนักงานน้อยเกินไป, ศักยภาพของพนักงานยังไม่ดีพอ, ผลิตสินค้าได้ในปริมาณที่จำกัด, แคมเปญการตลาดที่ทำไปล้มเหลวไม่เป็นท่า, ยังไม่มีคนรู้จักแบรนด์มากพอ, งบประมาณหรือเงินทุนไม่พอ ฯลฯ

Opportunities

Opportunities คือโอกาสหรือสถานการณ์ที่ส่งผลในทางที่ดีต่อองค์กร (มาจากปัจจัยภายนอก) เช่น มีคนรีวิวสินค้าของเราบน Social Media ทำให้สินค้าของเราเป็นกระแสและขายดีขึ้นมา, คู่แข่งถดถอยหรือปิดกิจการ, แพลตฟอร์มขายสินค้าหรือห้างร้านจัดโปรโมชันพิเศษ และนำสินค้าของเราเข้าไปอยู่ในรายการด้วย, ภาครัฐออกนโยบายกระตุ้นเศรษฐกิจ หรือ สินค้าหรือบริการของเราก็ตอบโจทย์กับเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น เป็นต้น

Threats 

Threats คืออุปสรรค ภัยคุกคาม หรือปัจจัยภายนอกองค์กรที่อาจทำให้สถานการณ์ของธุรกิจเราแย่ลง ซึ่งเราอาจจะรับมือได้หรือไม่ก็ได้ เช่น การระบาดของโรคติดต่อ ทำให้ไม่คนออกจากบ้านมาซื้อของที่หน้าร้านของเรา, เศรษฐกิจแย่ลง คนมีกำลังซื้อน้อยลง ทำให้ยอดขายตก, ในขณะที่แบรนด์ของเรากำลังเจอวิกฤต กลับมาพายุใหญ่อย่างแบรนด์ใหม่ที่เจ๋งกว่าเปิดตัวและแย่งลูกค้าไป หรือวัตถุดิบขาดแคลน ทำให้ต้นทุนสูงขึ้น เป็นต้น

ประโยชน์ของ SWOT คืออะไร

SWOT คือเครื่องมือเชิงกลยุทธ์ทรงพลัง ประกอบไปด้วย Strengths (จุดแข็ง), Weaknesses (จุดอ่อน), Opportunities (โอกาส) และ Threats (อุปสรรค) ตามที่เราได้รู้จักไปในข้างต้น และนี่คือประโยชน์ของ SWOT ที่อาจจะทำให้คุณเข้าใจความสำคัญของ SWOT Analysis มากขึ้นกว่าเดิม!

• รู้จักธุรกิจตัวเองในมุมใหม่ ๆ ที่อาจไม่เคยรู้มาก่อน
• รู้จุดยืนของตัวเองว่าอยู่ในระดับใด เมื่อเปรียบเทียบกับคู่แข่ง
• รู้จักจุดอ่อนของตัวเอง รู้ทันอุปสรรค และสามารถรับมือกับปัญหาได้
• รู้ว่าจะใช้กลยุทธ์อะไรในการทำการตลาด เพื่อให้บรรลุจุดประสงค์ที่ต้องการ
• รู้จักกลุ่มเป้าหมาย รู้ว่าลูกค้าต้องการอะไร และเราจะทำอะไรให้พวกเขาได้บ้าง
• รู้แนวทางในการกำจัดคู่แข่งออกไปจากส่วนแบ่งทางการตลาด
• สร้างโอกาสในการเข้าถึงลูกค้าและเพิ่มรายได้ให้แก่ธุรกิจ

วิธีวิเคราะห์ SWOT Analysis

1. กำหนดเป้าหมายของการวิเคราะห์ SWOT ว่าต้องการวิเคราะห์เพื่ออะไร เช่น เพื่อพัฒนากลยุทธ์ทางการตลาด วางแผนกลยุทธ์องค์กร หรือเพื่อพัฒนาสินค้า
2. รวบรวมข้อมูลจากปัจจัยภายในและภายนอกที่เกี่ยวข้องกับเป้าหมายในการวิเคราะห์ ข้อมูลภายใน เช่น ทรัพยากรบุคคล สินค้า บริการ เทคโนโลยี ความพึงพอใจของลูกค้า ยอดขาย และข้อมูลภายนอก เช่น สภาพเศรษฐกิจ คู่แข่ง ลูกค้า
3. วิเคราะห์และจัดกลุ่มข้อมูลออกเป็น 4 กลุ่มตาม SWOT Analysis
4. วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่าง SWOT แต่ละกลุ่ม เช่น เราสามารถใช้โอกาสอะไรมาเป็นจุดแข็งได้บ้าง จุดอ่อนของเราจะกลายเป็นอุปสรรคได้อย่างไร
5. นำผลการวิเคราะห์ SWOT ไปกำหนดกลยุทธ์ที่เหมาะสม อาทิ การนำจุดแข็งไปสร้างโอกาส, ใช้โอกาสเพื่อเอาชนะอุปสรรค หรือใช้จุดแข็งในการแก้ไขจุดอ่อน เป็นต้น

แนวทางการตั้งคำถามเพื่อวิเคราะห์ SWOT

​​ การวิเคราะห์ SWOT นั้น จำเป็นต้องมีคำถามเพื่อกระตุ้นความคิด และทำให้เราได้เข้าใจสถานการณ์ของธุรกิจ องค์กร หรือตัวบุคคลได้อย่างลึกซึ้งมากขึ้น โดยคำถามเหล่านี้จะช่วยให้เรารู้ถึงจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ

คำถามสำหรับวิเคราะห์ Strengths

• อะไรคือสิ่งที่เราทำได้ดีกว่าคู่แข่ง หรือสิ่งที่คู่แข่งไม่มี
• ทรัพยากร เทคโนโลยี เครื่องมือ หรือทักษะที่เรามีคืออะไร
• สิ่งที่ทำให้เราแตกต่าง (สิ่งที่จะทำให้ลูกค้าเลือกเรา)
• จุดเด่นของสินค้า/บริการคืออะไร
• อะไรคือประสบการณ์หรือความเชี่ยวชาญที่มี

คำถามสำหรับวิเคราะห์ Weaknesses

• อะไรคือสิ่งที่เราทำได้ไม่ดี หรือสิ่งที่คู่แข่งทำได้ดีกว่าเรา
• จุดด้อยของสินค้า/บริการ หรือสิ่งที่ควรพัฒนาคืออะไร
• สิ่งที่เราขาดแคลน หรือไม่มีเหมือนคู่แข่งคืออะไร
• อะไรคือสิ่งที่เราควรเรียนรู้จากคู่แข่ง
• เราควรมีทักษะ วิธีการ เทคโนโลยี หรือทรัพยากรอะไรเพิ่ม
• อะไรคือสิ่งที่ทำให้ลูกค้าไม่พอใจ หรืออาจทำให้ลูกค้าไม่ซื้อ

คำถามสำหรับวิเคราะห์ Opportunities

• เทรนด์ใหม่ ๆ และกระแสที่กำลังเกิดขึ้นในช่วงนี้คืออะไร
• สิ่งที่ลูกค้าต้องการและเราสามารถทำให้ได้คืออะไร
• อะไรคือทักษะและเทคโนโลยีใหม่ ๆ ที่ควรเรียนรู้
• ความต้องการของตลาดตอนนี้คืออะไร ใช่สินค้าเราไหม

คำถามสำหรับวิเคราะห์ Threats

• ปัจจัยภายนอกที่ส่งผลกระทบในแง่ลบต่อธุรกิจมีอะไรบ้าง
• มีเทรนด์ใหม่ ๆ ที่เป็นภัยคุกคาม หรือคู่แข่งหน้าใหม่เกิดขึ้นมาไหม
• การเปลี่ยนแปลงทางกฎหมาย เศรษฐกิจ หรือสังคม ส่งผลเสียต่อเราหรือไม่
• ความเสี่ยงที่ธุรกิจของเรากำลังเผชิญคืออะไร
• อะไรคือสิ่งที่คู่แข่งสามารถทำได้เพื่อทำร้ายธุรกิจเรา

สรุป

จบไปแล้วกับบทความ “SWOT คืออะไร? ช่วยให้ธุรกิจเติบโตได้อย่างไร (ฉบับเต็ม)” คุณสามารถนำเครื่องมือนี้ไปปรับใช้ เพื่อวิเคราะห์สถานการณ์ของธุรกิจ องค์กร และบุคลากรได้เลย ทั้งนี้ SWOT สามารถนำไปใช้ได้กับทุกธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจขนาดเล็ก ธุรกิจขนาดกลาง หรือธุรกิจขนาดใหญ่ตาม นอกจากนี้ยังสามารถนำไปใช้ในการวางกลยุทธ์เพื่อทำการตลาดได้ด้วยเช่นกัน